Кафедра бухгалтарскага ўліку ў гандлі, транспарце і АПК

Кафедра бухгалтарскага ўліку, аналізу і аўдыту ў гандлі, транспарце і АПК утварылася 2 верасня 2024 года ў выніку зліцця дзвюх кафедр улікова-эканамічнага факультэта: бухгалтарскага ўліку, аналізу і аўдыту ў гандлі і бухгалтарскага ўліку, аналізу і аўдыту ў АПК і транспарце.

Кожная кафедра мела сваю асобную і багатую гісторыю, узнікненні і развіцця, аднак яны ішлі бок абок у сваім прафесійным станаўленні і супрацоўніцтве.

Кафедра бухгалтарскага ўліку, аналізу і аўдыту ў гандлі заснавана кандыдатам эканамічных навук, прафесарам Б.І. Гаўрылавым, які кіраваў ёю з чэрвеня 1974 года па май 1979 года. З 1979 па 1995 год кафедру ўзначальваў кандыдат эканамічных навук, прафесар Л.І. Краўчанка, у 1996 – 2004 гг. - кандыдат эканамічных навук, дацэнт В.А. Беразоўскі, у 2004-2006 гг. - кандыдат эканамічных навук, дацэнт Н.А. Ляснеўская, у 2007 – 2013 гг. - кандыдат эканамічных. навук, дацэнт І.У. Янушкевіч. З 2014 да 2024 гг. кафедрай кіравала кандыдат эканамічных навук, дацэнт Т.Г.Ускевіч.

Першым загадчыкам кафедры бухгалтарскага ўліку, аналізу і аўдыту ў АПК і транспарце з мая 1974 года па май 1983 года працаваў доктар эканамічных навук, прафесар, Заслужаны эканаміст Беларусі С.Г. Аўсяннікаў. У 1983—1989 гг. кафедрай загадваў доктар эканамічных навук, прафесар І.М. Белы, у 1989-2005 гг. - кандыдат эканамічных навук, прафесар А.П. Міхалкевіч, у 2005–2015 гг. - доктар эканамічных навук, прафесар Папкоўская П.Я., у 2015-2021 гг - кандыдат эканамічных навук, дацэнт А.У. Федаркевіч, з 2021 па 2024гг. – кандыдат эканамічных навук, дацэнт, С.К.Маталыцкая.

Цяпер кафедрай бухгалтарскага ўліку, аналізу і аўдыту ў гандлі, транспарце і АПК кіруе кандыдат эканамічных навук, дацэнт Кірэенка Надзея Мікалаеўна.

Спецыяльнасці

Агульная вышэйшая адукацыя

У наш час кафедра ажыццяўляе набор і навучанне адмыслоўцаў з прысваеннем кваліфікацыі эканаміст па спецыяльнасці 6-05-0411-01 «Бухгалтарскі ўлік, аналіз і аўдыт»:
па прафілізацыях:

• "Бухгалтарскі ўлік, аналіз і аўдыт у гандлі і сферы паслуг";
У рамках навучання студэнты прафілізацыі вывучаюць шэраг эканамічных і спецыяльных дысцыплін, якія змогуць сфарміраваць прафесійныя бухгалтарскі і аналітычныя навыкі ў галіне сферы паслуг і гандлю, навучацца аналізаваць і прагназаваць аб'ёмы продажаў, праектаваць абгрунтаваныя схемы руху тавараў і таварасуправаджэння.

• "Бухгалтарскі ўлік, аналіз і аўдыт на прадпрыемстве транспарту";
Па дадзенай прафілізацыі студэнты атрымліваюць добрую падрыхтоўку па эканамічных і спецыяльных дысцыплінах, якія ўлічваюць спецыфіку арганізацыі бухгалтарскага ўліку, аналізу і аўдыту ў транспартных арганізацыях.

• «Бухгалтарскі ўлік, аналіз і аўдыт у аграпрамысловым комплексе»;
Падрыхтоўка па прафілізацыі мае на ўвазе паглыбленае вывучэнне асаблівасцей бухгалтарскага ўліку, аналізу і аўдыту ў аграпрамысловым комплексе Рэспублікі Беларусь. Бухгалтарскі ўлік у аграпрамысловым комплексе адрозніваецца ад іншых галін шэрагам асаблівасцей, што з'яўляецца прычынай своеасаблівасці ў арганізацыі ўліку. Так як зямля ў сельскай гаспадарцы з'яўляецца галоўным сродкам вытворчасці, эканамічныя працэсы ўзнаўлення цесна пераплятаюцца з натуральнымі, біялагічнымі. Таму перыяд, на працягу якога робяцца выдаткі, не супадае з перыядам атрымання прадукцыі.

• «Бухгалтарскі ўлік, аналіз і аўдыт у знешнеэканамічнай дзейнасці».
Прафілізацыя прадугледжвае падрыхтоўку спецыялістаў, якія добра ведаюць замежную мову (падрыхтоўка ажыццяўляецца на працягу трох гадоў) і знешнеэканамічную бухгалтарскую дзейнасць, эканоміку сумесных і замежных прадпрыемстваў, міжкультурныя камунікацыі. Вывучаецца спецыяльная дысцыпліна "Знешнегандлёвая дзейнасць".

Вучэбна-метадычная праца

Навучальныя дысцыпліны:

Аналіз бухгалтарскай (фінансавай) справаздачнасці;
Аналіз знешнеэканамічнай дзейнасці;
Аналіз дзейнасці арганізацый аграпрамысловага комплексу;
Аналіз дзейнасці прадпрыемстваў транспарту;
Аналіз дзейнасці арганізацый гандлю і сферы паслуг;
Аналіз гаспадарчай дзейнасці;
Аналіз гаспадарчай дзейнасці ў аграпрамысловым комплексе;
Аналіз гаспадарчай дзейнасці ў гандлі і грамадскім харчаванні;
Аналіз гаспадарчай дзейнасці на прадпрыемстве транспарту;
Балансазнаўства;
Бухгалтарская справа;
Бухгалтарскі дакументаабарот;
Бухгалтарскі падатковы ўлік;
Бухгалтарскі ўлік і аўдыт;
Бухгалтарскі ўлік;
Бухгалтарскі ўлік у гандлі;
Бухгалтарскі ўлік у галінах эканомікі;
Бухгалтарскі ўлік і аналіз;
Бухгалтарская і статыстычная справаздачнасць;
Бухгалтарскі кіроўчы ўлік у аграпрамысловым комплексе;
Бухгалтарскі кіроўчы ўлік у знешнеэканамічнай дзейнасці;
Бухгалтарскі кіроўчы ўлік на прадпрыемстве транспарту;
Бухгалтарскі кіроўчы ўлік у гандлі і грамадскім харчаванні;
Бухгалтарскі ўлік у сістэме інфармацыйных кампутарных тэхналогій;
Бухгалтарскі фінансавы ўлік у аграпрамысловым комплексе;
Бухгалтарскі фінансавы ўлік у знешнеэканамічнай дзейнасці;
Бухгалтарскі фінансавы ўлік на прадпрыемстве транспарту;
Бухгалтарскі фінансавы ўлік у гандлі і грамадскім харчаванні;
Бухгалтарскі фінансавы ўлік у гандлі і сферы паслуг;
Генезіс і сучасныя тэорыі і канцэпцыі бухгалтарскага ўліку;
Гісторыя бухгалтарскага ўліку і аналізу гаспадарчай дзейнасці;
Кампутарныя прадукты ў інфармацыйных сістэмах бухгалтарскага ўліку і аўдыту;
Кантроль і аўдыт;
Міжнародныя стандарты аўдыту;
Міжнародныя стандарты фінансавай справаздачнасці;
Справаздачнасць арганізацый аграпрамысловага комплексу;
Справаздачнасць прадпрыемстваў транспарту;
Справаздачнасць арганізацый гандлю і сферы паслуг;
Практычны аўдыт у аграпрамысловым комплексе;
Практычны аўдыт у знешнеэканамічнай дзейнасці;
Практычны аўдыт на прадпрыемстве транспарту;
Практычны аўдыт у гандлі і грамадскім харчаванні;
Прафесійная этыка бухгалтара і аўдытара;
Рэгуляванне бухгалтарскага ўліку і аўдыту;
Сучасныя праблемы бухгалтарскага ўліку, аналізу і аўдыту;
Судова бухгалтарская экспертыза;
Тэорыя аналізу гаспадарчай дзейнасці;
Тэорыя бухгалтарскага ўліку;
Кіраўнічы аналіз у аграпрамысловым комплексе;
Кіраўнічы аналіз знешнеэканамічнай дзейнасці;
Кіраўніцкі аналіз на прадпрыемстве транспарту;
Кіраўнічы аналіз у гандлі і грамадскім харчаванні;
Улікова аналітычныя метады ацэнкі бізнесу;
Улікова аналітычныя мадэлі ў бізнэсе;
Кіраўніцкі ўлік і аналіз у аграпрамысловым комплексе;
Кіраўніцкі ўлік і аналіз на прадпрыемстве транспарту;
Кіраўніцкі ўлік і аналіз у гандлі і сферы паслуг.

Навучальныя і вучэбна-метадычныя выданні і комплексы

Навуковая праца

Прафесарска-выкладчыцкі склад кафедры выконвае навуковыя даследаванні па тэмах "Удасканаленне тэорыі, метадалогіі і методык бухгалтарскага ўліку, аналізу і аўдыту ў арганізацыях АПК і транспарту ў мэтах забеспячэння ўстойлівага эканамічнага развіцця і росту" (2021-2025гг), "Развіццё ўлікова-аналітычнага забеспячэння сістэмы кіравання арганізацыяй ва ўмовах трансфармацыі эканомікі» (2021-2025).

На кафедры ажыццяўляецца падрыхтоўка навуковых працаўнікоў вышэйшай кваліфікацыі. У дактарантуры навучаецца 1 чал і 4 чал у аспірантуры. Выкладчыкі кафедры выконваюць навуковыя даследаванні па дамовах з Беларускім рэспубліканскім фондам фундаментальных даследаванняў (БРФФД).

У апошнія гады супрацоўнікамі кафедры апублікаваны навуковыя і вучэбна-метадычныя работы:

Бухгалтарскі ўлік: вучэб. дапаможнік / С.К.Маталыцкая [і інш.]. - Мінск: БДЭУ, 2024. - 311 с.
Тэорыя бухгалтарскага ўліку: вучэб. дапаможнік / П.Я. Папкоўская. - Мінск: БДЭУ, 2024. - 219 с.
Гісторыя бухгалтарскага ўліку і аналізу гаспадарчай дзейнасці: вучэб. дапаможнік / Л.С.Маханько. - Мінск: БДЭУ, 2024. - 156 с.
Аналіз бухгалтарскай (фінансавай) справаздачнасці. Практыкум: вучэб. дапаможнік / Д.С. Млявых [і інш.]. - Мінск: БДЭУ, 2024. - 200 с.
Аналіз гаспадарчай дзейнасці ў гандлі і грамадскім харчаванні: вучэб. дапаможнік / Т. А. Аліферэнка, Т. Г. Ускевіч, Д. С. Вялых. – Мінск: БДЭУ, 2023. – 318, [2] с.
Практычны аўдыт на прадпрыемстве транспарту: практыкум / Н.Ф.Горбач, Н.М.Кірэенка. - Мінск: БДЭУ, 2023.
Бухгалтарскі кіроўчы ўлік на прадпрыемстве транспарту: практыкум / А.А.Лагуноўская, В.С.Анішчанка. – Мінск: БДЭУ, 2023. – 97, [3]c.
Кірэенка Н.М., Маталыцкая С.К. Бухгалтарскі і кіроўчы ўлік: вучэб. дапаможнік: у 2 ч. - Мінск: БДАТУ, 2022. - Ч - 1. -368 с.
Бухгалтарскі фінансавы ўлік у АПК: вучэб. дапаможнік / П.Я. Папкоўская [і інш.] ; пад рэд. П.Я. Папкоўская. - Мінск: БДЭУ. 2022. - 505 с.
Аналіз бухгалтарскай (фінансавай) справаздачнасці: вучэб. дапаможнік (рэкамендаваны Міністэрствам адукацыі Рэспублікі Беларусь у якасці навучальнага дапаможніка для студэнтаў УВА) / Г.Р. Вінагораў, С.К. Маталыцкая, Т.Г. Ускевіч, А.У. Федаркевіч. - Мінск: БДЭУ, 2021. - 247 с.
Папкоўская, П.Я. Ацэнка доўгатэрміновых актываў у фарміраванні дакладнага кошту арганізацыі / П.Я. Папкоўская // International Scientific Conference on Accounting – ISCA 2021; Chişinău, які dedicat to celebration of Professional Accountant Day in Moldova, which will be held on April 1-2, 2021, mun. Chişinău / com. шт.: Grigore Belostecinic (preşedinte) ; com. org.: Lilia Grigoroi (preşedinte). – Chişinău: S. n., 2021 (Tipogr. "Arva Color", Кішынёў). – С. 210-215.
Бухгалтарскі фінансавы ўлік на аўтатранспарце: вучэб. дапаможнік / П.Я. Папкоўская [і інш.]. - Мінск: БДЭУ, 2020. - 430с.

Рыхтуюцца да выхаду наступныя навукова-навучальныя выданні:

1. Бухгалтарскі фінансавы ўлік на прадпрыемстве транспарту: практыкум / С.К. Маталыцкая, А.М.Сабалеўская, А.М.Фалалеева.
2. Судова-бухгалтарская экспертыза: вучэб. дапаможнік / Н.Ф.Горбач, М.М.Кірэенка, Н.М.Дарашкевіч.

Навукова-даследчая работа пад заказ арганізацый

На кафедры арганізавана і працуе студэнцкая навукова-даследчая лабараторыя (СНІЛ) "Ідэя". Студэнты выконваюць навуковыя праекты па актуальных пытаннях бухгалтарскага ўліку, анал за і аўдыту ў арганізацыях сферы паслуг, аграпрамысловага комплексу, прадпрыемствах транспарта. Пад кіраўніцтвам Горбач Н.Ф. праект ад СНДЛ "Праблемы ўліку і адлюстравання ў справаздачнасці паслуг транспартных арганізацый у сучасных умовах развіцця Рэспублікі Беларусь" стаў пераможцам у намінацыі "Лепшы навукова-даследчы праект 2021 года ў галіне фінансаў і банкаўскай справы". У 2022 годзе СНДЛ «Ідэя» заняла 2 месца ў намінацыі «Лепшая студэнцкая навукова-даследчая лабараторыя БДЭУ 2022 года».

19 красавіка 2023 г. адбыўся фінал конкурсу «Лепшая студэнцкая навукова-даследчая лабараторыя БДЭУ 2023». СНДЛ «Ідэя» заняла 3-е месца». У намінацыі "Лепшы навукова-даследчы праект у галіне аналізу рынкаў" навукова-даследчая работа на тэму "Ацэнка эфектыўнасці сістэмы ўнутранага кантролю ў аўдыце рэалізацыі транспартных паслуг на экспарт" заняла 2-е месца.

У конкурсе "Лепшая студэнцкая навукова-даследчая лабараторыя БДЭУ 2024" СНДЛ "Ідэя" заняла 1-е месца. У намінацыі «Лепшы навукова-даследчы праект у галіне эканомікі, кіравання і
бізнесу» таксама прысуджана 1-е месца.

У Інстытуце сістэмных даследаванняў у АПК Нацыянальнай акадэміі навук Рэспублікі Беларусь створаны і паспяхова функцыянуе філіял кафедры. Сумесна з прадстаўнікамі Інстытута сістэмных даследаванняў у АПК НАН РБ праводзяцца круглыя сталы і семінары, прысвечаныя актуальным пытанням эканамічнага аналізу і бухгалтарскага ўліку. Спецыялісты Інстытута сістэмных даследаванняў у АПК НАН РБ прымаюць актыўны ўдзел у правядзенні маладзёжных форумаў і алімпіяд па бухгалтарскім уліку і аналізе, штогод з'яўляюцца членамі журы навуковай секцыі кафедры на Міжнароднай навукова-практычнай канферэнцыі студэнтаў "Нацыянальная эканоміка Рэспублікі Беларусь: праблемы і перспектывы развіцця".

Кафедра супрацоўнічае з ВНУ аграрнага профілю Рэспублікі Беларусь, суб'ектамі гаспадарання рэальнага сектара эканомікі. Студэнты праходзяць практыку на вядучых прадпрыемствах сферы паслуг, аграпрамысловага комплексу, прадпрыемствах, якія займаюцца груза-і пасажыраперавозкамі. Выконваюць дыпломныя даследаванні па заяўках прадпрыемстваў рэальнага сектара эканомікі і зацверджанай на кафедры тэматыкі.

Навукова-педагагічная школа кафедры

Заснавальнік навукова-педагагічнай школы бухгалтарскага ўліку, аналізу гаспадарчай дзейнасці, кантролю, рэвізіі і аўдыту УА БДЭУ доктар эканамічных навук, прафесар П.Я. Папкоўская. П.Я. Папкоўская з'яўляецца аўтарам 200 навуковых выданняў, у тым ліку падручнікі і вучэбна-метадычныя дапаможнікі з грыфам Міністэрства адукацыі Рэспублікі Беларусь.

Развіццё навукова-педагагічнай школы аналізу гаспадарчай дзейнасці цесна звязана з плённай працай прафесара Г.У. Савіцкай, працы якой па праблемах тэорыі, метадалогіі, методыкі аналізу гаспадарчай дзейнасці прадпрыемстваў шырока вядомы сярод навуковай грамадскасці не толькі ў нашай рэспубліцы, але і ў замежных краінах.

Важкі ўклад у развіццё бухгалтарскага ўліку, аналізу гаспадарчай дзейнасці, кантролю і аўдыту ўнеслі кандыдаты эканамічных навук, дацэнты С.К. Маталыцкая, В.Б.Гурко, А.П. Міхалкевіч, І.У. Місевіч, Г.П. Лапаткін, М.І. Гатоўскі, А.Ц. Абразоўскі, П.А. Касцюк.

Інфармацыя аб навукова-педагагічнай школе прадстаўлена на сайце УА БДЭУ (http://nir.bseu.by/scientific/NPH/nph.htm).