Вынікі этапаў эксперыментальнага праекта

 

ВЫНІКІ ПЯТАГА ЭТАПА ЭКСПЕРЫМЕНТАЛЬНАГА ПРАЕКТА (01.09.2022-31.08.2023)

Згодна з Дарожнай картай па ўдасканаленні дзейнасці ўстановы адукацыі «Беларускі дзяржаўны эканамічны ўніверсітэт» на аснове мадэлі «Універсітэт 3.0» у 2022/2023 навучальным годзе ў БДЭУ былі рэалізаваны мерапрыемствы V-га этапу эксперыментальнага праекта, які прадугледжваў:

          Праца вялася па наступных кірунках.

Актуалізацыя зместу навучальных праграм дысцыплін, накіраваных на інавацыйную і прадпрымальніцкую дзейнасць

Адаптаваны пад запыты арганізацый – заказчыкаў кадраў навучальныя праграмы па спецыяльнасцях на 9 факультэтах універсітэта.

Адкарэктавана прыкладная тэматыка выпускных кваліфікацыйных работ, магістарскіх дысертацый з улікам актуальных праблем развіцця эканомікі і фінансавага сектара краіны з мэтай арыентацыі выпускнікоў на выкананне інавацыйных даследаванняў, у тым ліку па заказах арганізацый заказчыкаў кадраў.

Павышэнне кваліфікацыі супрацоўнікаў у рамках арганізацыі інавацыйнай і прадпрымальніцкай дзейнасці

Рэалізавана праходжанне павышэння кваліфікацыі і ўдасканаленне прафесійных педагагічных кампетэнцый у галіне інавацыйнай і прадпрымальніцкай дзейнасці выкладчыкамі і кіраўнікамі структурных падраздзяленняў БДЭУ на базе дзяржаўнай установы адукацыі "Рэспубліканскі інстытут вышэйшай школы", Інстытута павышэння кваліфікацыі і перападрыхтоўкі эканамічных кадраў БДЭУ, установы адукацыі Федэрацыі прафсаюзаў Беларусі «МИТСО» і інш. У 2022/2023 навучальным годзе курсы павышэння кваліфікацыі прайшлі 197 супрацоўнікаў, у тым ліку 71 супрацоўнік па праекце «Універсітэт 3.0», па наступных праграмах:

Прыцягненне да адукацыйнага працэсу спецыялістаў-практыкаў у галіне прадпрымальніцкай дзейнасці і камерцыялізацыі вынікаў навуковай і інавацыйнай дзейнасці праводзілася ў форме:

Праведзена больш за 150 мерапрыемстваў з удзелам прадстаўнікоў бізнес-супольнасці, дзяржаўных і камерцыйных структур, арганізацый - заказчыкаў кадраў у рамках пастаянна дзеючага семінара па пытаннях прадпрымальніцтва.

Сярод вышэйзгаданых мерапрыемстваў:

Заключаны дагавор БДЭУ з ЧКУП "Правілы бізнесу", афіцыйным прадстаўніком расійскай кампаніі ГАА "СТУ-Софт", з мэтай укаранення ў адукацыйны працэс факультэта лічбавай эканомікі ліцэнзійнага праграмнага прадукту Business Studio 5.

Развіццё філіялаў кафедр

Арганізацыя сумеснай працы з філіяламі кафедраў у рамках адукацыйнага працэсу ажыццяўлялася ў адпаведнасці з зацверджанымі планамі.

За справаздачны перыяд створаны 2 новыя філіялы:
• кафедры банкаўскай справы (ФФБД) на базе ГАА "ФБК-Бел" (аўдытарская кампанія);
• кафедры фізікахіміі матэрыялаў і вытворчых тэхналогій (ФКТІ) на УП «Хозразлiковая доследная вытворчасць Інстытута біяарганічнай хіміі Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі».

Рыхтуюцца да адкрыцця яшчэ 4 філіялы:

Удзел у рэспубліканскіх і міжнародных форумах, канферэнцыях, выставах па тэматыцы інавацыйнай і прадпрымальніцкай дзейнасці

Студэнты і ПВС універсітэта на працягу 2022/2023 навучальнага года прымалі актыўны ўдзел у рэспубліканскіх і міжнародных форумах, канферэнцыях, выставах па тэматыцы інавацыйнай і прадпрымальніцкай дзейнасці, такіх як:

Арганізацыя работы студэнцкіх навуковых аб'яднанняў, СНДЛ

З мэтай папулярызацыі навуковай і інавацыйнай дзейнасці ва ўніверсітэце штогод праводзіцца конкурс "Лепшая навукова-даследчая лабараторыя БДЭУ". У 2023 годзе 1 месца заваявала СНДЛ "Фокус-груп", 2 месца - "Res Publica", 3 месца - СНДЛ "ІДЭЯ". Таксама вызначаны лепшыя навукова-даследчыя праекты ў галіне эканомікі, кіравання і бізнесу, у галіне матэматычных і інструментальных метадаў даследавання, у галіне інтэрнет-прасторы, у галіне аналізу рынкаў і ў галіне сацыяльна-арыентаванай рыначнай эканомікі.

Падрыхтаваны праекты для ўдзелу ў конкурсе бізнес-ідэй і праектаў "Маркет ідэй". Прызавыя месцы атрыманы:

Па выніках конкурсу сайтаў БДЭУ у 2023 г. сайт факультэта маркетынгу і лагістыкі заняў І месца.

Удзел студэнтаў, магістрантаў, аспірантаў у НДР

Студэнты і магістранты ўдзельнічалі і заваявалі першыя месцы ў шэрагу міжнародных і іншых конкурсаў, у тым ліку:

Каманды студэнтаў універсітэта прынялі ўдзел у мерапрыемствах навуковай накіраванасці і стартап-рухах у рамках дзейнасці 33 студэнцкіх навукова-даследчых лабараторый, у тым ліку: "100 ідэй для Беларусі", Рэспубліканскім конкурсу інавацыйных праектаў (перамога ў намінацыі "Лепшы маладзёжны інавацыйны праект"), VII Міжнародная навукова-практычная канферэнцыя "Сучасны механізм функцыянавання гандлёвага бізнесу і турыстычнай індустрыі: рэальнасць і перспектывы", Міжнародны конкурс праграм і праектаў "Будучыня Планеты зямля", Адкрыты конкурс на лепшую навуковую працу студэнтаў ВНУ па эканамічных навуках, конкурс "Аўдыт.by" і інш.

У мэтах ацэнкі эфектыўнасці прынятых мер і рэалізаваных мерапрыемстваў на ўзроўні арганізацыі адукацыйнага працэсу праведзены Цэнтрам сацыяльна-гуманітарных даследаванняў БДЭУ:

Стварэнне і ўдасканаленне навукова-тэхнічнай інфраструктуры ўніверсітэта – навуковых лабараторый і цэнтраў

Падпісаны пагадненні аб супрацоўніцтве паміж установай адукацыі "Беларускі дзяржаўны эканамічны ўніверсітэт" і Нацыянальным цэнтрам інтэлектуальнай уласнасці аб стварэнні Цэнтра падтрымкі тэхналогій і інавацый.

У рамках V-га этапу эксперыментальнага праекта "Універсітэт 3.0" у 2022/2023 навучальным годзе атрыманы наступныя вынікі:

Вынікі чацвёртага этапа эксперыментальнага праекта (01.09.2021-31.08.2022)

 Згодна з Дарожнай картай па ўдасканаленні дзейнасці ўстановы адукацыі "Беларускі дзяржаўны эканамічны ўніверсітэт" на аснове мадэлі "Універсітэт 3.0" у 2021/2022 навучальным годзе ў БДЭУ былі рэалізаваны мерапрыемствы IV-га этапу эксперыментальнага праекта. Праца вялася па наступных кірунках.

Актуалізацыя зместу навучальных праграм дысцыплін, накіраваных на інавацыйную і прадпрымальніцкую дзейнасць

Распрацаваны тыпавыя праграмы, актуалізаваны вучэбныя праграмы дысцыплін з адлюстраваннем у іх пытанняў інавацыйнай і прадпрымальніцкай дзейнасці. Уведзены навучальныя планы пакалення 3+, а таксама новыя практыкаарыентаваныя дысцыпліны. Распрацавана навукова-метадычнае забеспячэнне дысцыплін навучальных планаў, якое садзейнічае развіццю кампетэнцый, запатрабаваных у бізнес-асяроддзі.

Прыцягненне да адукацыйнага працэсу спецыялістаў-практыкаў у галіне прадпрымальніцкай дзейнасці і камерцыялізацыі вынікаў навуковай і інавацыйнай дзейнасці. Арганізацыя сустрэч студэнтаў з кіраўнікамі прадпрымальніцкіх структур, у тым ліку з выпускнікамі ўніверсітэта, якія сталі паспяховымі прадпрымальнікамі

Да адукацыйнага працэсу актыўна прыцягваліся спецыялісты-практыкі ў галіне прадпрымальніцкай дзейнасці, у тым ліку выпускнікі ўніверсітэта, шляхам запрашэння іх да ўдзелу ў студэнцкіх канферэнцыях, рабоце дзяржаўнай экзаменацыйнай камісіі, кіраўніцтве дыпломнымі работамі, для чытання лекцый і правядзення практычных заняткаў.

У рамках рэалізацыі практыка-арыентаванага адукацыйнага праекта "Акуніся ў бізнес!" арганізавана серыя майстар-класаў, трэнінгаў і адкрытых лекцый, спікерамі якіх выступілі стваральнікі і арганізатары паспяховага бізнесу, менеджэры эфектыўных карпарацый, вядучыя бізнес-кансультанты, каардынатары і кіраўнікі нацыянальных праграм па садзейнічанні развіццю бізнесу ў Рэспубліцы Беларусь. Прайшлі пасяджэнні кейс-клуба па праблематыцы "Бізнес - ідэя, мадэль, праект", у рамках якіх падрыхтавана і прэзентавана 15 праектаў бізнес-планаў развіцця прадпрыемстваў і арганізацый.

Праведзена праца па рашэнні кейсаў кампаній ГлавДастаўка, ДНК, Алідзі-вест з прэзентацыяй на фінальнай частцы Green Fest. Прайшлі экспертныя дні з удзелам спецыялістаў у сферы маркетынгу, рэкламы, брэндынгу. Прадстаўлены даклады прадстаўнікоў беларускага бізнесу ў рамках фестывалю Green Fest: Vera by Vera Breghneva, ГА "Беларускае таварыства абароны спажыўцоў", інтэрнэт-крама Eco-bar, Алідзі-вест, эка-брэнд Iriskin. Выпускнікамі факультэта, стваральнікамі кампаніі UpClient, арганізаваны курс па таргетаванай рэкламе, які прайшоў у фармаце афлайн і размешчаны на платформе moodle.

Арганізаваны сустрэчы з выпускнікамі БДЭУ - прадстаўнікамі Парку высокіх тэхналогій, Інфармацыйна-аналітычнай установы "Канцэпцыя пераемнага развіцця", кансалтынгавага агенцтва М-Trade, ЗАТ "Атлант". На сустрэчы са студэнтамі запрашаліся ўласнікі бізнесу з мэтай правядзення імі заняткаў, удзелу ў рабоце бізнес-інкубатара, удзелу ў кейс-чэмпіянаце. У рамках акцый "Прадпрымальнік аб прадпрымальніцтве" праведзены таксама сустрэчы са спецыялістамі Міністэрства эканомікі Рэспублікі Беларусь.

У рамках супрацоўніцтва з ТАА "А2 Кансалтынг" вынікі дыпломных работ студэнтаў БДЭУ па распрацоўцы BI-дадаткаў былі ўкаранёны ў камерцыйныя праекты кампаніі. Падпісаны дагавор аб выкарыстанні акадэмічных навучальных матэрыялаў па праграме SAP "Універсітэцкі альянс" у навучальных мэтах БДЭУ як асацыятыўным членам праграмы SAP. Таксама заключана дамова на правядзенне аналітычнай і арганізацыйна-эканамічнай практык 40 студэнтаў БДЭУ 2–3 курсаў спецыяльнасці «Эканамічная інфарматыка» ў ЗТАА «ЭПАМ Сістэмз».

Развіццё філіялаў кафедр

Вялася работа па развіццю сумесных праграм супрацоўніцтва з філіялам кафедры "Бізнес-саюз прадпрымальнікаў і наймальнікаў": праведзены сумесныя кансультатыўныя пасяджэнні, арганізаваны ўдзел у рэспубліканскіх бізнес-форумах прадпрымальнікаў, а таксама анлайн-удзел у пасяджэнні Аб'яднанага Клуба Дырэктараў бізнес-саюза, праведзены круглы стол па пытаннях стратэгіі супрацоўніцтва з БДЭУ.

Адкрыты новы філіял кафедры ў Асацыяцыі рэкламных арганізацый Рэспублікі Беларусь, накіраваны на забеспячэнне сувязі адукацыйнага працэсу падрыхтоўкі спецыялістаў па рэкламе з практычнай дзейнасцю рэкламных арганізацый.

Вялася работа па ўзмацненню ўзаемасувязі з філіяламі кафедр у ДВА "Гаррамаўтадар Мінгарвыканкама", Інстытуце сістэмных даследаванняў у АПК Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі.

Удзел у рэспубліканскіх і міжнародных форумах, канферэнцыях, выставах па тэматыцы інавацыйнай і прадпрымальніцкай дзейнасці

На конкурсе навуковых прац студэнтаў і магістрантаў, які праводзіцца Аўдытарскай палатай Рэспублікі Беларусь, студэнт 1 курса ўдастоены I месца. Па выніках 28-га Рэспубліканскага конкурсу навуковых работ адной рабоце прысвоена 1-ая катэгорыя. У X Міжнародным конкурсе навуковых прац студэнтаў і аспірантаў у Фінансавым універсітэце пры ўрадзе Расійскай Федэрацыі (г. Масква) атрыманы дыплом ІІІ ступені. У XV Міжнародным студэнцкім навуковым форуме рэгіянальных універсітэтаў "Студэнцкая навуковая зіма ў Брэсце-2021" каманда факультэта заняла ІІІ месца, на пасяджэнні круглага стала ў конкурсе ідэй і прапаноў атрыманы дыплом пераможцы І ступені.

Укараненне новых тэхналогій навучання, накіраваных на развіццё кампетэнцый у галіне камерцыялізацыі вынікаў інтэлектуальнай дзейнасці, прадпрымальніцтва

Арганізавана серыя практычных заняткаў на базе сімуляцыйнага кейса "Дзень інвестара (Demo Day)" па шаблоне прэзентацыі для стартапаў ад Y Combinator.

Падпісаны дагавор аб узаемадзеянні з Loginom Company, па ўмовах якога БДЭУ стаў удзельнікам акадэмічнай праграмы Loginom Company па распаўсюджванні праграмных прадуктаў па зборы і апрацоўцы даных.

Рэгулярна праводзіліся семінары з прадстаўнікамі кампаній Nielsen, Skyeng, currency.com, Honor Belarus, Стравіта, digital агенцтва Fistashk па пытаннях інавацыйнай дзейнасці ў галіне рэкламы, маркетынгу, лагістыкі. Арганізаваны семінары з прадстаўнікамі Асацыяцыі рэкламных агенцтваў Беларусі па пытаннях камерцыялізацыі даследчай дзейнасці ў галіне маркетынгу.

Удзел студэнтаў, магістрантаў, аспірантаў у НДР

Выкананы НДР па даследаванні асаблівасцей інавацыйнага развіцця маркетынгу ў Рэспубліцы Беларусь у рамках задання «Маркетынгавая дзейнасць у сферы інавацыйнага развіцця ў галінах і сферах дзейнасці ў Рэспубліцы Беларусь»; НДР «Інтэлектуалізацыя эканомікі Рэспублікі Беларусь: канцэптуальныя падыходы, распрацоўка стратэгій кіравання інтэлектуальнымі рэсурсамі арганізацый, новыя бізнес-мадэлі ў кантэксце развіцця рынку высокатэхналагічнай прадукцыі і аб'ектаў інтэлектуальнай уласнасці, абгрунтаванне прапаноў па іх выкарыстанні ў Рэспубліцы Беларусь" падпраграмы "Эканоміка" ДПНД "Таварыства і гуманітарная бяспека беларускай дзяржавы" 2021-2025 гады; НДР "Фарміраванне механізму прасоўвання беларускіх вытворцаў на сусветны рынак з дапамогай электроннага гандлю"; НДР "Распрацоўка метадалогіі фарміравання падатковай палітыкі і механізма яе рэалізацыі ў кантэксце макраэканамічнага рэгулявання забеспячэння эканамічнай бяспекі Рэспублікі Беларусь"; НДР "Распрацаваць навукова-метадычнае і вучэбнае забеспячэнне адкрытага адукацыйнага рэсурсу "Школа падаткаплацельшчыка", арыентаванага на рэалізацыю мадэлі "Універсітэт 3.0" і забеспячэнне пераемнасці прафесійнай адукацыі ў рамках інтэграванага навучання"; падрыхтаваны раздзел у рамках тэмы НДР "Уплыў інавацыйных лагістычных тэхналогій на развіццё эканамічнага патэнцыялу Рэспублікі Беларусь".

Каманды студэнтаў універсітэта ўдзельнічалі ў Рэспубліканскім адукацыйным конкурсе па падтрымцы і развіцці маладзёжнага прадпрымальніцтва "АГРА 4.0", дзе занялі прызавыя месцы і выйшлі ў фінал - атрыманы дыпломы I ступені.

Студэнты БДЭУ ўдзельнічалі ў мерапрыемствах Інавацыйнага бізнес-інкубатара: праведзены майстар-класы па кіраванні з прадстаўнікамі рэальнага сектара эканомікі і прадпрымальніцкіх структур, прайшоў конкурс "Стартап ідэй 2.0", штомесяц праходзілі бізнес-сняданкі з прадстаўнікамі бізнесу.

На міжвузаўскім узроўні рэгулярна праводзіліся конкурсы, алімпіяды – атрыманы дыпломы, прызавыя месцы. Ажыццяўлялася падрыхтоўка студэнцкіх праектаў для ўдзелу ў конкурсе бізнес-ідэй і праектаў "Маркет ідэй".

Павышэнне кваліфікацыі супрацоўнікаў у рамках арганізацыі інавацыйнай і прадпрымальніцкай дзейнасці

22 супрацоўнікі БДЭУ прайшлі  курсы павышэння кваліфікацыі  ў РІВШ, Інстытуце павышэння кваліфікацыі  і перападрыхтоўкі эканамічных  кадраў БДЭУ, УА Федэрацыі прафсаюзаў  Беларусі «Міжнародны ўніверсітэт  «МІПСА» па тэматыках:

Вывучаны магчымасці анлайн-платформаў Google Classroom, Edmodo; інтэрнэт-рэсурсаў Wordwall, Genially, Miro і электронных дадаткаў па арганізацыі інавацыйнай дзейнасці, іх выкарыстанне ў вырашэнні прафесійных задач.

Вынікі трэцяга этапа эксперыментальнага праекта (01.09.2020-31.08.2021)

Згодна з Дарожнай картай па ўдасканаленні дзейнасці ўстановы адукацыі «Беларускі дзяржаўны эканамічны ўніверсітэт» на аснове мадэлі «Універсітэт 3.0» у 2020/2021 навучальным годзе ва ўніверсітэце былі рэалізаваны мерапрыемствы III-га этапу эксперыментальнага праекта. Праца вялася па наступных кірунках:

  1. Асваенне новага зместу адукацыйных праграм вышэйшай адукацыі I і II ступеней, накіраваных на сістэмнае ўзаемазвязанае вывучэнне пытанняў інавацыйнай, вынаходніцкай і прадпрымальніцкай дзейнасці

У мэтах падрыхтоўкі новых адукацыйных праграм вышэйшай адукацыі ў БДЭУ за год распрацаваны:

• 129 навучальных планаў, 10 тыпавых і 322 навучальныя праграмы, сфарміраваны 57 ЭУМК, у якія ўвайшлі пытанні інавацыйнай і прадпрымальніцкай дзейнасці;
• у рамках эксперыменту праграма падрыхтоўкі на англійскай мове па спецыяльнасцях вышэйшай адукацыі I ступені «Сусветная эканоміка» і «Бухгалтарскі ўлік, аналіз і аўдыт» (ухвалена РІВШ);
• адукацыйныя стандарты пакалення 3+ спецыяльнасцей I ступені з уключэннем дысцыплін, накіраваных на развіццё кампетэнцый у галіне прадпрымальніцкай дзейнасці (па прадстаўленых РІВШ макетах). У навучальныя планы ўнесены спецыяльны модуль «Арганізацыя і забеспячэнне бізнесу».

Для ўдасканалення прафесійных педагагічных кампетэнцый у галіне інавацыйнай і прадпрымальніцкай дзейнасці выкладчыкі і кіраўнікі БДЭУ ажыццяўлялі павышэнне кваліфікацыі ў РІВШ:

• 25 чалавек прайшлі навучанне па праблематыцы інавацыйнай адукацыі, камерцыялізацыі інтэлектуальнай дзейнасці ў фармаце «Універсітэт 3.0» (лістапад 2020 года);
• 29 чалавек на працягу года завяршылі праграму курса «Інавацыйныя тэхналогіі выкладання сацыяльна-гуманітарных дысцыплін»;
• 25 чалавек – курс «Інтэлектуальныя тэхналогіі ў лічбавай адукацыі».

  1. Умацаванне ўзаемадзеяння навукі і практыкі, развіцця прадпрымальніцкага патэнцыялу студэнтаў

Ва ўніверсітэце працягваецца праца па ўзмацненні практычнага складніка праграм навучання. Так, на працягу года перад студэнтамі выступілі з лекцыямі, правялі майстар-класы, падзяліліся досведам працы 45 прадстаўнікоў бізнес-супольнасці, дзяржаўных і камерцыйных структур. Аналагічная работа вялася з боку спецыялістаў-практыкаў, з якімі дэканы факультэтаў універсітэта ўзаемадзейнічаюць як па пытаннях арганізацыі адукацыйнага працэсу, так і па пытаннях вядзення прадпрымальніцкай і інавацыйнай дзейнасці.
У БДЭУ працягвае працу пастаянна дзейны семінар па пытаннях прадпрымальніцтва. У 2021 годзе ў план работы семінара ўключаны 54 мерапрыемствы. На 01.09.2021 года план выкананы на 72 працэнты.
У рамках рэалізацыі практыка-арыентаванага адукацыйнага праекта «Акуніся ў бізнес!» факультэтам ВШУБ арганізавана серыя сустрэч з вядучымі спецыялістамі.
У 2020/2021 навучальным годзе да правядзення навучальных заняткаў, выкладання агульнапрафесійных, спецыяльных дысцыплін было прыцягнута 76 работнікаў прадпрыемстваў і арганізацый. Па тэмах, узгодненых з прадпрыемствамі і арганізацыямі, выканана 65 дыпломных праектаў (работ). Заключаны 2 новыя дагаворы аб узаемадзеянні з базавымі арганізацыямі (ТАА «ЛібертыкГруп», выдавецтвам навукова-практычнага часопіса «Наша сельская гаспадарка»).
З удзелам дзвюх беларускіх кампаній створаны 2 новыя філіялы кафедр: бухгалтарскага ўліку, аналізу і аўдыту ў прамысловасці (ТАА «ФБК-БЕЛ»); эканомікі і кіравання турыстычнай індустрыяй (ДУ «Нацыянальнае агенцтва па турызме»).

  1. Павышэнне эфектыўнасці навукова-даследчай, інавацыйнай дзейнасці студэнтаў

Вялікая ўвага ва ўніверсітэце ўдзяляецца ўключэнню навучэнцаў у рэалізацыю навуковых планаў, праграм і праектаў, раскрыццю іх прафесійнага, сацыяльнага і творчага патэнцыялу. У якасці вынікаў работы па павышэнні эфектыўнасці навукова-даследчай і інавацыйнай дзейнасці ў рамках праекта «Універсітэт 3.0» трэба аднесці наступныя:
4799 студэнтаў (32,7% ад агульнай колькасці студэнтаў і 62,3% ад колькасці студэнтаў дзённай формы атрымання адукацыі) паказалі сябе ў розных відах навуковай дзейнасці;
96 са 126 (76%) пададзеных 137-ю студэнтамі БДЭУ работ заваявалі прызавыя месцы на 27-м Рэспубліканскім конкурсе навуковых работ студэнтаў;
5 студэнтаў у 2020 годзе ўдзельнічалі ў рабоце галіновай лабараторыі актуальных праблем падаткаабкладання і падатковай палітыкі (ФФБД) у рамках выканання 2-х НДР, заказчыкамі якіх выступаюць Міністэрства па падатках і зборах Рэспублікі Беларусь і Міністэрства адукацыі Рэспублікі Беларусь;
2 студэнты дзённай формы навучання ўдзельнічалі ў рабоце галіновай лабараторыі «Гандаль» у рамках НДР для Міністэрства транспарту і камунікацый Рэспублікі Беларусь.

  1. Развіццё прадпрымальніцкага патэнцыялу студэнтаў

 Ва ўніверсітэце працягваецца працэс фармавання каманд студэнтаў, арыентаваных на ўдзел у інавацыйнай і прадпрымальніцкай дзейнасці. Так, на ФФБД, ФМК і ФЭМ распачата адпаведная работа з далейшай перспектывай удзелу каманд у міжнародным конкурсе Enactus. Дзейнасць у гэтым напрамку вядзецца пакуль на ўзроўні ВНУ і будзе актывізавана на IV-м этапе рэалізацыі праекта «Універсітэт 3.0».
Каманды, сфарміраваныя са студэнтаў ФМЭА, ФФБД, УЭФ (14 чал.) і магістрантаў БДЭУ, выканалі 3 праекты па грантах Міністэрства адукацыі. Па выніках даследаванняў апублікаваны і пададзены для публікацыі 11 студэнцкіх работ у зборніках «Эканамічная мазаіка», 4 тэзісы ў іншых зборніках.
З мэтай стымулявання студэнцкага прадпрымальніцтва на ФКТІ прайшоў конкурс «Маркет ідэй», дзе каманды студэнтаў занялі прызавыя месцы ў розных намінацыях. Актывізавана праца СНТ факультэта, якім праведзены такія мерапрыемствы, як студэнцкі навуковы слэм, брэйнсторм, трэнінг-інтэнсіў «Генерацыя бізнес-ідэй». У рамках студэнцкага самакіравання створаны і актыўна функцыянуе студэнцкі праект «Крэатыўная прастора “Майстэрня ФКТІ”», у рамках якога запрашаюцца спецыялісты ў розных галінах бізнесу для правядзення сустрэч са студэнтамі, майстар-класаў і трэнінгаў.
Па выніках конкурсаў 1-е месцы занялі:

СНДЛ «Парадыгма» ФМЭА – у намінацыі «Арыгінальнасць ідэі для навукова-даследчага праекта» у конкурсе «Лепшая СНДЛ БДЭУ-2021»;

СНДЛ «Інфармацыйная эканоміка» ФЦЭ - у намінацыі «Лепшы навукова-даследчы праект у галіне інфарматыкі, камунікацый, матэматычных і інструментальных метадаў даследавання» ў дэкадзе студэнцкай навукі і 2-е агульнаўніверсітэцкае месца конкурсу-агляду «Лепшая СНДЛ БДЭУ-2021»;

каманда студэнтаў з 9 чалавек ФЦЭ – у намінацыі «Лепшая бізнес-ідэя» ў катэгорыі «Лічбавізацыя бізнесу» ў конкурсе бізнес-ідэй і кейс-рашэнняў «Агра 2.0» і «Агра 3.0», які праводзіцца БелАграпрамбанкам.

Па выніках конкурсу «Стартап ідэй» у рамках мерапрыемстваў Інавацыйнага бізнес-інкубатара ФЭМ за справаздачны год для наступнай рэалізацыі адабраны 3 праекты. Вынікам удзелу гэтых студэнтаў стаў выхад у фінал у Рэспубліканскім адукацыйным конкурсе па падтрымцы і развіццю маладзёжнага прадпрымальніцтва «Агра 3.0».
На ФМЭА ў рамках дзейнасці кейс-клуба студэнты прынялі ўдзел у міжнародным конкурсе «Лепшы інавацыйны start-up праект», вынікам якога стала атрыманне дыплома III ступені. 19 студэнтаў прынялі ўдзел у якасці сувыканаўцаў НДР.
У рамках работы студэнцкага інавацыйнага бізнес-інкубатара ФЭМ праводзіліся анлайн-майстар-класы па напісанні бізнес-планаў інавацыйных праектаў (ТАА «Акцэнт-кансалт»), па планаванні фінансавых патокаў (ТАА «МОД-буд»). Праводзіліся перыядычныя сустрэчы (раз на месяц) у фармаце «Сняданак з бізнесменам», дзе жадаючыя (да 5-ці чалавек у адну сустрэчу) абмяркоўвалі з бізнесменам тэмы бізнесу, эканомікі.
У 2020/2021 навучальным годзе сфарміравана каманда студэнцкага навукова-практычнага бізнес-інкубатара ФКТІ. Камандай студэнтаў распрацаваны інфармацыйныя матэрыялы аб бізнес-інкубатары, арганізаваны шэраг мерапрыемстваў: бізнес-сімуляцыя «Развіццё бізнес-мыслення», бізнес-трэнінгі і інтэнсіў «Твой бізнес на крок бліжэй!».
У 2020/2021 навучальным годзе Цэнтрам сацыяльна-гуманітарных даследаванняў (ІСГА) праводзіліся сацыялагічныя даследаванні: 1) па стане прадпрымальніцкага патэнцыялу студэнтаў (кастрычнік-лістапад 2020 г.), 2) па ацэнцы студэнтамі эфектыўнасці новых тэхналогій навучання, накіраваных на развіццё кампетэнцый у галіне камерцыялізацыі вынікаў інтэлектуальнай дзейнасці, прадпрымальніцтва (красавік-май 2021 г.).

Вынікі сацыялагічных даследаванняў дазволілі зрабіць выснову аб наяўнасці ў студэнтаў БДЭУ навыкаў і ведаў у частцы наладжвання дзелавых сувязей, лідэрства і камунікацыі, прымяненне творчых здольнасцей. Таксама, на думку апытаных студэнтаў (374 рэспандэнты), ва ўніверсітэце створаны спрыяльны клімат, ёсць арганізацыйныя структуры для падтрымкі прадпрымальніцкай дзейнасці. Пры гэтым да праблемных пытанняў, якія патрабуюць увагі пры рэалізацыі IV-га этапу Дарожнай карты, трэба аднесці кіраванне інавацыямі, стварэнне новай прадукцыі і паслуг і вызначэнне новых магчымасцей у бізнесе.

Вынікі другога этапа эксперыментальнага праекта (01.09.2019-31.08.2020)

У перыяд з 01.09.2019 па 31.08.2020 універсітэт выконваў мерапрыемствы ІІ-га этапа эксперыментальнага праекта «Універсітэт 3.0». Згодна з Дарожнай картай па ўдасканаленні дзейнасці ўстановы адукацыі «Беларускі дзяржаўны эканамічны ўніверсітэт» на аснове мадэлі «Універсітэт 3.0» на перыяд 2018-2023 гг. Другі этап прадугледжваў працу ў наступных кірунках:
- арганізацыю адукацыйнага працэсу па засваенні новага зместу адукацыйных праграм вышэйшай адукацыі I-ай і II-ой ступеняў вышэйшай адукацыі;
- укараненне ў адукацыйны працэс новых тэхналогій выкладання і навучання;
- правядзенне паўторнага даследавання стану прадпрымальніцкага патэнцыялу студэнтаў у адпаведнасці з метадалогіяй міжнароднага маніторынгу «Global University Entrepreneurial Spirit Students' Survey» у мэтах ацэнкі эфектыўнасці прынятых мер і рэалізаваных мерапрыемстваў на ўзроўні арганізацыі адукацыйнага працэсу.

Па накіраванні адукацыйнай дзейнасці ажыццяўлялася навучанне студэнтаў па вучэбных праграмах дысцыплін навучальных планаў I-ай і II-ой ступеняў вышэйшай адукацыі, актуалізаваным у частцы развіцця ў навучэнцаў прадпрымальніцкай ініцыятывы. За навучальны год распрацавана або абноўлена 521 навучальная праграма і 74 праграмы практыкі. Выдадзены 11 падручнікаў і навучальных дапаможнікаў з грыфам Міністэрства адукацыі і 11 навучальна-метадычных дапаможнікаў без грыфа. У справаздачным перыядзе ўніверсітэт прайшоў дзяржаўную акрэдытацыю па спецыяльнасці I-ай ступені «Рэкламная дзейнасць» і 6 новым спецыяльнасцям магістратуры. Таксама адкрыта падрыхтоўка спецыялістаў па спецыялізацыі «Кіраванне інтэлектуальнай уласнасцю». Рэалізаваныя змены ў змесце адукацыйных праграм накіраваны на фарміраванне ў навучэнцаў прафесійных кампетэнцый у пабудове ўзаемавыгадных камерцыйных адносін пры ўкараненні вынікаў навукова-даследчай і інавацыйнай дзейнасці ў сферу вытворчасці і паслуг.

У пастаянным полі зроку факультэтаў і кафедр знаходзілася пытанне ўмацавання ўзаемадзеяння ўніверсітэта з заказчыкамі кадраў. Ва ўніверсітэце паспяхова праведзены штогадовы кірмаш вакансій, у якім прынялі ўдзел 64 арганізацыі. Заключаны 9 новых дагавораў аб узаемадзеянні з базавымі арганізацыямі, адкрыты 7 філіялаў кафедр.
У 2019-2020 навучальным годзе 179 выкладчыкаў БДЭУ прайшлі павышэнне кваліфікацыі, у тым ліку 60 чалавек па арганізацыі і рэалізацыі працэсаў трансферу тэхналогій і камерцыялізацыі вынікаў інтэлектуальнай дзейнасці.

Для ўдасканалення працэсаў узаемадзеяння кафедр універсітэта з заказчыкамі кадраў пры рэалізацыі адукацыйных праграм вышэйшай адукацыі ўніверсітэтам арганізаваны і праведзены ў розных фарматах больш за 80 сустрэч студэнтаў са спецыялістамі прадпрымальніцкіх структур, арганізавана работа пастаянна дзейнага семінара па пытаннях прадпрымальніцтва.
У мэтах узмацнення практычнага складальніка праграм навучання на I-ай і II-ой ступенях вышэйшай адукацыі факультэтамі і кафедрамі праводзіліся стартап-школы, майстар-класы, аглядныя лекцыі і сустрэчы з паспяховымі бізнесменамі.

Ва ўніверсітэце ідзе працэс фармавання каманд студэнтаў, арыентаваных на ўдзел у інавацыйнай і прадпрымальніцкай дзейнасці. Пакуль такія каманды арганізуюцца на ўзроўні ВНУ без выхаду на ўдзел у міжнародным конкурсе Enactus. Работа ў гэтым напрамку будзе прадоўжана на 3 этапе эксперыменту.

Таксама вялікая ўвага ва ўніверсітэце ўдзяляецца ўключэнню навучэнцаў у рэалізацыю навуковых планаў, праграм і праектаў, раскрыццю іх прафесійнага, сацыяльнага і творчага патэнцыялу. Важнае значэнне ва ўмацаванні ўзаемадзеяння навукі і практыкі, развіцці прадпрымальніцкага патэнцыялу студэнтаў і выкладчыкаў маюць дзейныя суб'екты інавацыйнай інфраструктуры. Інфраструктура, сфарміраваная ў рамках праекта, уключае: 2 галіновыя лабараторыі, 5 цэнтраў і 2 бізнес-інкубатары.

У 2019 г. 2-ма галіновымі лабараторыямі і 5-ю навукова-даследчымі цэнтрамі ў рамках праекта выконвалася больш за 10 НДР на суму 170 тыс. руб. Агульны аб'ём фінансавання навуковых даследаванняў БДЭУ склаў больш за 602 тыс. руб., у тым ліку па дагаворах, якія фінансуюцца за кошт сродкаў прадпрыемстваў і арганізацый – 236,5 тыс. руб. (39,3% ад агульнага аб'ёму).

У 2020 г. у план НДР уключана выкананне 96 навукова-даследчых работ, аб'ём фінансавання якіх на чэрвень складае больш за 640 тыс. руб., з якіх 21% (135,5 тыс. руб.) – гэта заключаныя дагаворы з прадпрыемствамі і арганізацыямі.

Па выніках 26-га Рэспубліканскага конкурсу навуковых работ студэнтаў ад БДЭУ была пададзена 131 работа 149 студэнтамі, з якіх прызавыя месцы заваявалі 110 работ (84% ад агульнай колькасці). У міжнародных конкурсах і алімпіядах на чэрвень 2020 г. прынялі ўдзел 114 навуковых прац. У сілу эпідэміялагічнай сітуацыі вынікі вядомыя толькі па адным конкурсе: гэта IX Міжнародны конкурс навуковых прац студэнтаў і аспірантаў, які праводзіцца Фінансавым універсітэтам пры ўрадзе Расійскай Федэрацыі (г. Масква), у якім 13 прац удастоены прызавых месцаў (46,3% ад агульнай колькасці дасланых на конкурс работ).

У рэалізацыі II-га этапа эксперыментальнага праекта ў БДЭУ праводзілася сістэмная работа па ўкараненню ў адукацыйны працэс сучасных тэхналогій выкладання на аснове модульнага прынцыпу пабудовы зместу навучальных дысцыплін з магчымасцю прымянення інавацыйных педагагічных тэхналогій.

Для развіцця ў навучэнцаў крытычнага мыслення, набыцця прафесійных кампетэнцый у галіне кейс-тэхналогій, павелічэння долі самастойнай працы студэнтаў пры вывучэнні навучальных дысцыплін у 2019-2020 навучальным годзе ва ўніверсітэце актыўна ўкараняліся дыстанцыйныя тэхналогіі выкладання, якія забяспечваюць пабудову адукацыйнага працэсу на аснове выкарыстання інфармацыйных камунікатыўных тэхналогій, ажыццёўлены пераклад кіраванай самастойнай працы студэнтаў на электронную платформу «Moodle», выканана тэхнічная падтрымка працы партала i.bseu.by, які забяспечвае аўтарызацыю студэнтаў і выкладчыкаў у закрытай навучальнай сістэме. У выніку на I-ай і II-ой ступенях вышэйшай адукацыі па 443 навучальных дысцыплінах сфарміраваны інфармацыйна-адукацыйныя кантэнты, якія ўключаюць электронныя рэсурсы па навучальных дысцыплінах, тэставыя заданні па ацэнцы ведаў студэнтаў.

Для абмену станоўчым вопытам як у арганізацыі адукацыйнага працэсу, так і ў вядзенні прадпрымальніцкай і інавацыйнай дзейнасці дэканатамі факультэтаў БДЭУ вялася работа па правядзенні мерапрыемстваў са спецыялістамі-практыкамі.

З мэтай ацэнкі эфектыўнасці ўкаранення ў адукацыйны працэс сучасных тэхналогій выкладання і рэалізаваных мерапрыемстваў, а таксама вызначэння прадпрымальніцкага патэнцыялу студэнтаў у БДЭУ у перыяд з 14 красавіка па 30 мая 2020 г. было праведзена анлайн-апытанне (у адпаведнасці з метадалогіяй GUESSS) сярод студэнтаў, магістрантаў і аспірантаў (1916 рэспандэнтаў). Асноўнай задачай анлайн-апытання з'яўлялася атрыманне аб'ектыўнай інфармацыі, неабходнай для карэкціроўкі і развіцця новых падыходаў і тэхналогій навучання, якія прымяняюцца для фарміравання прадпрымальніцкіх і бізнес-кампетэнцый у навучэнцаў ва ўніверсітэце па розных спецыяльнасцях.

Аналіз атрыманых даных паказаў, што ў цэлым прафесарска-выкладчыцкі састаў аддае перавагу актыўным метадам навучання. Разам з тым большасць апытаных выказаліся за пашырэнне практыкі правядзення новых форм арганізацыі лекцыйных заняткаў, узмацненне практыка-арыентаванага характару навучальнага працэсу, актуалізацыю навучальнага матэрыялу.

Вынікі першага этапа эксперыменту (01.09.2018-31.08.2019)

Ажыццёўлена праектаванне новага зместу адукацыі ў рамках распрацоўкі адукацыйных стандартаў, тыпавых навучальных і навучальных планаў дзевяці спецыяльнасцяў вышэйшай адукацыі ІІ ступені, замацаваных за УМА па эканамічнай адукацыі, і навучальных планаў па чатырох спецыяльнасцях магістратуры іншых УМА.

У навучальныя планы ўключаны шэраг дысцыплін, накіраваных на фарміраванне ў кампетэнцый для вядзення інавацыйнай і прадпрымальніцкай дзейнасці.

Па ўсіх дысцыплінах навучальных планаў распрацаваны навучальныя праграмы.
Адначасова з абнаўленнем зместу адукацыі на ІІ ступені, праведзена работа па ўнясенню змяненняў у дзейную вучэбна-праграмную дакументацыю адукацыйных праграм вышэйшай адукацыі І і ІІ ступеней, накіраваных на вывучэнне пытанняў інавацыйнай і прадпрымальніцкай дзейнасці.

Абноўлены змест 38 праграм навучальных дысцыплін спецыяльнасцей 1-25 01 04 «Фінансы і крэдыт», 1-25 01 08 Бухгалтарскі ўлік, аналіз і аўдыт (па накірунках), 1-25 01 10 «Камерцыйная дзейнасць», якія ўдзельнічаюць у эксперыменце і 20 праграм навучальных дысцыплін спецыяльнасцей II ступені 1-25 81 04 «Фінансы і крэдыт», 1-25 81 01 06 «Бухгалтарскі ўлік, аналіз і аўдыт», 1-25 81 09 «Камерцыйная дзейнасць».

Праведзена карэкціроўка 124 навучальных праграм па іншых спецыяльнасцях, якія не ўключаны ў эксперымент, падрыхтоўка па якіх вядзецца ва ўніверсітэце, у частцы пашырэння тэматыкі па інавацыйнай і прадпрымальніцкай дзейнасці.

Паслядоўна ўкараняюцца ў адукацыйны працэс сучасныя тэхналогіі навучання і выкладання, якія даюць магчымасць разнастаіць працэс навучання, зацікавіць студэнтаў, садзейнічаюць выпрацоўцы імі самастойных рашэнняў, паглыбленню практычнай накіраванасці ведаў.

Значная работа выканана па арганізацыі ўзаемадзеяння ўніверсітэта з рэальным сектарам эканомікі. Мэтанакіравана выкарыстоўваюцца сустрэчы студэнтаў з супрацоўнікамі дзяржаўных устаноў і камерцыйных арганізацый.

Прадстаўнікі дзяржаўных органаў удзельнічаюць у адукацыйным працэсе, у рабоце дзяржаўных экзаменацыйных камісій, аказваюць кансультацыйныя паслугі па пытаннях заканадаўства і інш. Спецыялісты з прадпрымальніцкіх структур дзеляцца вопытам арганізацыі бізнесу ў розных сферах дзейнасці.

За час выканання І этапа эксперыменту праведзены сустрэчы з прадстаўнікамі 36 дзяржаўных і 81 камерцыйных арганізацый, у т.л. і з выпускнікамі БДЭУ, якія сталі паспяховымі прадпрымальнікамі. Арганізаваны штогадовы студэнцкі кірмаш вакансій, у якім прынялі ўдзел 97 арганізацый розных форм уласнасці.

Універсітэт актыўна развівае партнёрскія адносіны з прадстаўнікамі банкаўскіх структур, прамысловых прадпрыемстваў, міністэрстваў і ведамстваў пры правядзенні навукова-адукацыйных праектаў і мерапрыемстваў. У 2019 годзе ў рамках універсітэцкай дэкады «Моладзь у навуцы і бізнесе» прадстаўнікі бізнес-супольнасці падтрымалі творчыя пачынанні студэнтаў, правялі Дні партнёрскага ўзаемадзеяння, падзяліліся вопытам і ведамі пабудовы паспяховага бізнесу. За навуковыя дасягненні студэнты БДЭУ былі ўзнагароджаны стажыроўкамі, навучальнымі праграмамі і заахвочвальнымі прызамі ад Нацыянальнага цэнтра прававой інфармацыі Рэспублікі Беларусь, ЗАТ «МТБанк», ДК «Алютэх», ААТ «Белінвестбанк» і інш.

Усе праведзеныя мерапрыемствы папоўнілі тэарэтычны багаж навучэнцаў практычнымі навыкамі.

Ва ўніверсітэце функцыянуюць 30 студэнцкіх навукова-даследчых лабараторый, якія аб'ядноўваюць каля 650 чалавек, дзейнасць якіх накіравана на прыцягненне да навукова-даследчай і прадпрымальніцкай дзейнасці студэнтаў, а таксама стварэнне ўмоў для навуковых зносін і абмену вопытам маладых даследчыкаў.
У маі 2019 г. створаны Інавацыйны бізнес-інкубатар факультэта эканомікі і менеджменту.

Для прапаганды дасягненняў навукі і актывізацыі НДРС ва ўніверсітэце праводзіліся каля 13 буйных і значных мерапрыемстваў, сярод якіх навуковыя канферэнцыі, форумы, конкурсы, круглыя сталы, бізнес-трэнінгі і інш.

Ва ўніверсітэце актывізуецца работа па прыцягненню студэнтаў да выканання НДР на ўмовах аплаты, якія фінансуюцца Беларускім рэспубліканскім фондам фундаментальных даследаванняў, Дзяржаўным камітэтам па навуцы і тэхналогіях, Міністэрствам адукацыі Рэспублікі Беларусь і іншымі арганізацыямі. У 2018 годзе 73 студэнты і магістранты прынялі ўдзел у 32 навуковых праграмах і праектах.

За справаздачны этап рэалізацыі праекта абноўлена дакументацыя, якая рэгулюе дзейнасць студэнцкіх навуковых аб'яднанняў:

• палажэнне аб студэнцкіх навукова-даследчых лабараторыях (СПНІЛ) з акцэнтаваннем увагі на мерапрыемствы па прадпрымальніцкай дзейнасці;
• палажэнне аб конкурсе на званне студэнт-даследчык;
• палажэнне аб конкурсе на лепшую СНДЛ БДЭУ;
• палажэнне аб конкурсе бізнес-ідэй і праектаў.

Восенню 2018 г. пачаў работу Цэнтр сацыяльна-гуманітарных даследаванняў пры Інстытуце сацыяльна-гуманітарнай адукацыі, дзейнасць якога накіравана на выкананне фундаментальных і прыкладных навуковых даследаванняў па сацыяльна-гуманітарнай праблематыцы. За час існавання Цэнтра выкананы навукова-даследчыя працы на суму амаль 10 000 дол. ЗША.

У пачатку 2019 г. створаны Цэнтр MeMicroMacro: цэнтр папулярызацыі эканамічнай навукі і паводніцкіх даследаванняў пры кафедры эканамічнай тэорыі факультэта міжнародных эканамічных адносін. Праводзяцца папярэднія сустрэчы з прадстаўнікамі дзяржаўных органаў кіравання, бізнес-супольнасцей для далейшага супрацоўніцтва.

У студзені 2019 г. адкрыта галіновая лабараторыя антыманапольнага і цэнавага рэгулявання, рэгулявання ў галіне гандлю (на базе Міністэрства антыманапольнага рэгулявання і гандлю Рэспублікі Беларусь). Па заказах МАРГ былі пададзены заяўкі па НДР «Распрацоўка механізму рэгулявання спажывецкага рынку ва ўмовах адкрытай эканомікі і росту рыначнай улады рознічных гандлёвых сетак» і «Распрацоўка механізму ўвядзення і прадаўжэння часовага дзяржаўнага цэнавага рэгулявання ў Рэспубліцы Беларусь і ацэнка яго эфектыўнасці».

У красавіку 2019 г. была пададзена камерцыйная прапанова для выканання навукова-даследчай работы на тэму: «Распрацоўка падыходаў да рэгулявання тарыфаў на паслугі доступу ў сетку Інтэрнэт».

Вынікі падрыхтоўчага этапа эксперымента (да 01.09.2018)
Распрацавана, зацверджана і прадстаўлена ў Міністэрства адукацыі дарожная карта па ўдасканаленні дзейнасці ўстановы адукацыі «Беларускі дзяржаўны эканамічны ўніверсітэт» на аснове мадэлі «Універсітэт 3.0» на перыяд 2018-2023 гг.

З мэтай атрымання аб'ектыўнай інфармацыі, неабходнай для карэкціроўкі і развіцця новых падыходаў і тэхналогій навучання, якія прымяняюцца для фарміравання прадпрымальніцкіх і бізнес-кампетэнцый у студэнтаў, магістрантаў, аспірантаў, праведзена анлайн-апытанне навучэнцаў. Ад БДЭУ прыняў удзел 791 рэспандэнт (638 студэнтаў, 85 магістрантаў і 68 аспірантаў).

Для рэалізацыі эксперыменту выбраны спецыяльнасці «Фінансы і крэдыт», «Бухгалтарскі ўлік, аналіз і аўдыт (па напрамках)», «Камерцыйная дзейнасць».

Вызначаны пералік дысцыплін, у навучальныя праграмы якіх павінны быць унесены змяненні, накіраваныя на развіццё прадпрымальніцкіх навыкаў у навучэнцаў.


Універсітэт 3.0


Белорусский государственный университет культуры и искусств Белорусская медицинская академия последипломного образования Белорусский государственный медицинский университет Витебская ордена «Знак Почёта» государственная академия ветеринарной медицины Брестский государственный технический университет Брестский государственный университет имени А.С.Пушкина Витебский государственный ордена Дружбы народов медицинский университет Гомельский государственный университет имени П.О.Сухого Гродненский государственный аграрный университет Гродненский государственный медицинский университет Гродненский государственный университет имени Я.Купалы Могилёвский государственный университет продовольствия Мозырский государственный педагогический университет им. И.П. Шамякина Университет гражданской защиты МЧС РБ Могилевский институт МВД Академия управления при Президенте Республики Беларусь